พิชิต ลิขิตกิจสมบูรณ์:ขบวนการนักศึกษา

ขบวนการนักศึกษา

พิชิต ลิขิตกิจสมบูรณ์

ขบวนการนิสิตนักศึกษาที่นำไปสู่เหตุการณ์ 14 ตุลา 16 นั้น เริ่มต้นก่อตัวมาตั้งแต่ปี 2511 เป็นกลุ่มนิสิตนักศึกษาจำนวนนิดเดียว น้อยมาก ในแต่ละมหาวิทยาลัย มีแค่ 20-30 คน แต่ก็ "แอ็คทีฟ" อย่างมาก ทั้งอ่านหนังสือ เขียน พูดคุยสัมมนากัน จัดกิจกรรมตลอดเวลา และมีกระบวนการถ่ายทอดความคิดให้กับรุ่นน้องที่เข้ามาใหม่ เพราะรุ่นพี่ก็จบการศึกษาไปทุกปี ขณะที่นิสิตนักศึกษาส่วนมากก็ยัง "สายลมแสงแดด" ตั้งหน้าเรียนอย่างเดียวแล้วจบไปทำงาน ไม่สนใจเหตุการณ์บ้านเมือง

จุดเปลี่ยนคือ ถนอม-ประภาส ก่อรัฐประหารยึดอำนาจตัวเองเมื่อ 17 พ.ย. 2514 ฉีกรธนฉบับปี 2511 (ซึ่งใช้เวลาร่างนานร่วมสิบปี) เรียกตัวเองว่า "คณะปฏิวัติ" ปกครองแบบเผด็จการเต็มรูป

นิสิตนักศึกษาเริ่มเคลื่อนไหวต่อต้านถนอม-ประภาสครั้งแรกคือ พ.ย. 2515 ด้วยข้ออ้าง "ต่อต้านสินค้าญี่ปุ่น" และก็เคลื่อนไหวต่อเนื่องมาถึงต้นปี 2516 จำนวนนิสิตนักศึกษาที่เข้าร่วมก็ยังไม่มาก แต่เป็น "ข่าวใหญ่" ทุกครั้ง มีพลังสูงและมีผลสะเทือนมาก

จุดระเบิดคือ "กรณีทุ่งใหญ่" นักศึกษารามฯทำหนังสือขาย แฉกรณีทุ่งใหญ่และคัดค้านการต่ออายุราชการถนอม พอถึง มิ.ย. 2516 นักศึกษา 9 คนก็ถูก ม.รามฯ คัดชื่อออก กลายเป็น "ระเบิดลูกใหญ่" นิสิตนักศึกษาทุกสถาบัน "ตื่นทันที" รวมตัวกันหลายหมื่นคน เดินขบวนในกรุงเทพฯไปที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ประท้วงอธิการม.รามและรัฐบาลทหาร จน นศ. 9 คนได้กลับเข้าเรียน และอธิการ ม.รามลาออก แถมยังมีข้อเรียกร้องเพิ่มคือ ต้องมี รธน.ใหม่ใน 6 เดือน

ถัดจากนั้นแค่ 4 เดือน ก็เกิดกรณี 13 กบฏรธน.แล้วก็ 14 ตุลา 2516

บรรยากาศวันนี้ เหมือนเมื่อราว ๆ ปลายปี 2515 ต่อต้นปี 2516!