สปป.:รัฐบาลรักษาการ

ในการปกครองระบอบประชาธิปไตย เมื่อผู้นำรัฐบาลลงจากตำแหน่ง ไม่ว่าจากการลาออกหรือยุบสภา รัฐบาลนั้นจะยังคงต้องบริหารกิจการต่างๆ ของประเทศต่อไปในฐานะรัฐบาลรักษาการ (caretaker government) ในทางการเมืองมักจะเรียกประธานาธิบดี หรือนายกรัฐมนตรีรักษาการว่า Incumbent หรือผู้กุมสภาพ

แน่นอนว่ารัฐบาลรักษาการนี้มีข้อจำกัดมากมาย เช่น ไม่สามารถตั้งงบประมาณใหม่ ไม่สามารถทำข้อตกลงระหว่างรัฐได้ ฯลฯ ดังนั้นรัฐธรรมนูญจึงมักกำหนดระยะเวลาที่จะต้องจัดให้มีการเลือกตั้งและจัดตั้งรัฐบาลใหม่โดยเร็วที่สุด แต่ก็มีบางครั้งที่วิกฤตความขัดแย้งทางการเมืองทำให้การตั้งรัฐบาลใหม่ต้องผลัดออกไปเป็นเวลานานๆ

รัฐบาลรักษาการที่มีอายุยาวนานมีไม่มากนัก ที่รู้จักกันดีคือรัฐบาลของนาย Joop den Uyl นายกรักษาการของเนเธอแลนด์ในปี 1977 ซึ่งดำรงตำแหน่งอยู่นานถึง 207 วันจึงสามารถตกลงจัดตั้งรัฐบาลใหม่ได้ อิรักใช้เวลา 249 วันในการจัดตั้งรัฐาลใหม่ในปี 2011 และที่ทุบทุกสถิติโลกก็คึอการดำรงตำแหน่งของนาย Yves Leterme ซึ่งรักษาการนายกเบลเยี่ยมอยู่นานถึง 589 วันหลังจากการลาออกของตนเองในปี 2010 เนื่องจากพรรคร่วมต่างๆ ไม่สามารถตกลงกันได้ลงตัว

แม้จะต้องอดทนต่อวิกฤตการเมืองที่กินเวลาร่วมปี แต่ท้ายที่สุดทั้งเนเธอแลนด์และเบลเยี่ยมก็ได้รัฐบาลใหม่ที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชน ได้นายกรัฐมนตรีที่มีที่มาตามกติกาที่ทุกคนยอมรับร่วมกัน.. เพราะถึงที่สุดแล้ว การเลือกตั้งคือทางออกที่ดีที่สุดในการหาข้อยุติทางการเมือง ผู้นำคนใหม่ที่จะมาแก้ไขปัญหา ปฏิรูปประเทศจำเป็นที่จะต้องมาจากการลงคะแนนของประชาชนที่ล้วนก็เป็นส่วนหนึ่งของวิกฤต

ดังนั้นแล้ว ในระบอบประชาธิปไตย รัฐบาลรักษาการณ์จึงต้องทำงานต่อไป จนกว่าจะมีรัฐบาลใหม่ "ที่มาจากการเลือกตั้ง" .. ไม่มีหนทางอื่น !