วิษณุ: ลงเรือแป๊ะก็ต้องตามใจแป๊ะ

สุดยอด คำเท่ จากวิษณุ เครืองาม ′ลงเรือแป๊ะ′

วันที่ 01 ธันวาคม พ.ศ. 2557 เวลา 14:25:02 น.

ประหนึ่ง "คำพูด" ตอนหนึ่งของนายวิษณุ เครืองาม ระหว่างบรรยาย "บทบาท สนช.กับการพัฒนาประเทศไปสู่ความยั่งยืน"ณ ชะอำบีช รีสอร์ท โดยการอ้างอิง "คำโบราณ" ที่ว่า "ลงเรือแป๊ะต้องตามใจแป๊ะ ไม่เช่นนั้น จะถูกแป๊ะไล่ลงจากเรือ" จะเป็นการ "สื่อ" โดยตรงไปยังสมาชิก "สนช." ซึ่งนั่งฟังอยู่ในห้องประชุม ทั้งๆ ที่ในความเป็นจริง สิ่งที่นายวิษณุ เครืองาม เน้นอย่างหนักแน่นคือ ความที่เรียกว่า "แม่น้ำ 5 สาย" ได้แก่ 1 คสช. 2 ครม. 3 สนช. 4 สปช. และ 5 กรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งตกอยู่ในสภาวะอันสรุปได้ว่า "วันนี้ทุกคนลงเรือลำเดียวกัน" เป็นเรืออันมาจากกระบวนการรัฐประหาร เป็นเรืออันมี "โรดแมป" กำหนดเอาไว้อย่างชัดเจนภายใต้คำขวัญ "ทำทันที ทำต่อไป ทำอย่างยั่งยืน" ทั้งหมดนี้จึงมิได้เป็นคำมั่นอันเป็น "สัญญา" ที่ให้ไว้กับ "ประชาคม" เท่านั้น หากที่สำคัญเป็นอย่างมากยังเป็นคำมั่นอันให้ไว้กับ "แป๊ะ" ซึ่งเป็น "เจ้าของเรือ" ไม่ว่าใครจะชี้นิ้วและกล่าวหาบทบาทของนายวิษณุ เครืองาม อย่างไร แต่บทสรุปจากการตัดสินใจลงเรือ "แป๊ะ" ตรงประเด็นอย่างที่สุด ท่าทีของนายวิษณุ เครืองาม จึงต่างไปจากนายสมหมาย ภาษี แม้เนื้อหาที่นายสมหมาย ภาษี กล่าวในลักษณะ "ประเมิน" หรือ "คาดการณ์" กับนักข่าวแห่งสำนักข่าวต่างประเทศที่ว่า อาจจะมีการเลือกตั้งประมาณกลางปี 2559 อาจเริ่มต้นจากความเป็นจริง 1 คือ ระยะเวลาที่ลงประชามติ และ 1 คือการจัดทำกฎหมายลูกหรือกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ แต่ก็อย่างที่มี "คำพูด" อันลอยมาตามสายลม "สมหมายเป็นใคร" คำถามนี้เริ่มต้นบนพื้นฐานที่ว่า นายสมหมาย ภาษี เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง และกระทรวงการคลังทำหน้าที่บริหารเกี่ยวกับเศรษฐกิจ การจัดเก็บภาษีมิได้มีอะไรเกี่ยวข้องกับ "รัฐธรรมนูญ" ตรงนี้คือจุดต่างระหว่าง "สมหมาย" กับ "วิษณุ" การนำเสนอถ้อยคำของนายวิษณุ เครืองาม อันสัมพันธ์กับ 1 "วันนี้ ทุกคนลงเรือลำเดียวกัน" และ 1 ซึ่งสำคัญอย่างยิ่งยวด เป็นการลงเรืออะไร และลงเรือของใคร ประโยคหลังเท่ากับเน้นให้เห็นความสำคัญ "ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ ไม่เช่นนั้น จะถูกแป๊ะไล่ลงจากเรือ" นายสมหมาย ภาษี มิใช่คนแรกที่เกิดข้อสงสัย "สมหมายเป็นใคร" คงยังจำกันได้ว่า ก่อนหน้านี้ไม่นานก็ปรากฏคำถามในลักษณะเดียวนี้ว่า "วิษณุเป็นใคร" ความเข้าใจของนายวิษณุ เครืองาม จึงมิใช่เรื่องประเภท "โชคช่วย" ตรงกันข้าม เป็นความเข้าใจจากการที่เคยทำงานร่วมกับ พล.อ.อาทิตย์ กำลังเอกในรายการสนทนาประชาธิปไตย เป็นความเข้าใจจากการนั่งอยู่ในตำแหน่งเลขาธิการคณะรัฐมนตรีหลายยุคหลายสมัยของรัฐบาล ยิ่งกว่านั้น ยังเคยถูกตั้งคำถามมาแล้ว "วิษณุเป็นใคร" บทสรุปของนายวิษณุ เครืองาม จึงเป็นบทสรุปในลักษณะ "ซาโตริ" เป็นการ "รู้แจ้ง รู้ตื่น และเบิกบาน" มาโดยตน ทั้งประสบการณ์ "อ้อม" ทั้งประสบการณ์ "ตรง" ในความเป็นจริง "ถ้อยคำ" ของนายวิษณุ เครืองาม อาจฟังแล้วกว้าง แต่มีลักษณะอันครอบคลุม เหมือนกับเน้นให้กับกลุ่มที่ลงเรือลำเดียวกันอันเป็น "แม่น้ำ 5 สาย" แต่ภายในความหนักแน่นและจริงจังนี้ เท่ากับใบ้บอกให้กับ "สังคม" ไปด้วยในขณะเดียวกัน เป็นบทสรุปแบบ "สัจนิยม" เป็นบทสรุปเชิง "เรียลลิสติก"